Mina no nihongo Bài 20

教案ために　みんなの日本語切級I

教師：範．太．元

第 20課

B．文法 Thể vắn tắt của từ loại 普通形（ふつうけい）

I.Cách chia thể vắn tắt (thể thông thường)

Trong văn hóa giao tiếp của người Nhật ngoài cách nói lịch sự( thể kính ngữ) còn có cách nói vắn tắt( ngắn gọn) ; thường được sử dụng trong văn phong giao tiếp xã hội thông dụng, trong công việc và trong một số tình huống giao tiếp cần nhanh gọn và chứa đựng nhiều nội dung.

1. Thể vắn tắt của động từ（動詞の普通形）

Như các bạn đã biết , bài 14 chúng ta đã được học phân nhóm động từ tiếng Nhật và được học cách chia động từ từ thể MASU sang động từ thể từ điển( Động từ nguyên dạng) vì thế, động từ nguyên dạng cũng được coi là một thể vắn tắt trong cách giao tiếp tiếng Nhật.Dưới đây là bảng tóm tắt các thể thức vắn tắt của động từ:

丁寧形(ていねいけい)　Thể lịch sự	普通形(ふつうけい)Thể thông thường ( vắn tăt, thể ngắn)
Vます　⇒　V「U」	買います⇒　買う
Vません　⇒　Vない	買いません⇒買わない
Vました　⇒　Vた／だ	買いました⇒買った
Vませんでした⇒　Vなかった	買いませんでした⇒買わなかった
Vたいです　⇒　Vたい	買いたいです⇒買いたい
Vたくないです⇒Vたくない	買いたくないです⇒買いたくない
Vなければなりません⇒Vなければならない	買わなければなりません⇒買わなければならない
注意： 在りますcó(mang tính tồn tại) 有りますcó( mang tính sử hữu) あります⇒ある ありません⇒ない ありました⇒あった ありませんでした⇒なかった

2. Thể vắn tắt của tính từ ( い )（形容詞「い」の普通形）

丁寧形(ていねいけい)　Thể lịch sự	普通形(ふつうけい)Thể thông thường ( vắn tăt, thể ngắn)
暑(あつ)いですnóng	暑(あつ)いnóng
暑くないですkhông nóng 暑くありませんkhông nóng	暑くないkhông nóng
暑かったですđã nóng	暑かったđã nóng
暑くなかったです đã không nóng	暑くなかった đã không nóng
いいです	いい
よくないです 　　よくありません	よくない
よかったです	よかった
よくなかったです	よくなかった

3. Thể vắn tắt của tính từ NA và Danh từ

丁寧形(ていねいけい)　Thể lịch sự	普通形(ふつうけい)Thể thông thường ( vắn tăt, thể ngắn)
暇(ひま)です	暇だ　rảnh
暇ではありません 暇じゃありません	暇ではない không rảnh 暇じゃないkhông rảnh
暇でした	暇だったđã rảnh
暇ではありませんでした 暇じゃありませんでした	暇ではなかったđã không rảnh 暇じゃなかったđã không rảnh

II. Chức năng thể vắn tắt( thể thông thường)

1. Trong câu văn thể lịch sự thường có trợ từ KA đặt ở cuối câu để thành lập câu hỏi ; khi phát âm phải nhấn mạnh và lên cao giọng để thể hiện câu hỏi.Nhưng trong câu văn vắn tắt thì bỏ trợ từ KA và chỉ cần nhấn mạnh lên cao giọng tại âm tiết cuối câu.Ví dụ:

例：明日どこへ　行く？

、、、どこへも　行かない。

2. Đôi khi trong câu văn thường còn có thể lược bỏ trợ từ nếu hiểu rõ văn cảnh:

例：ご飯(はん)「を」食(た)べる？

　　そこに　鋏(はさみ)「が」在(あ)る？

3. Trong câu kiểu thông thường thì chữ 「い」trong câu Vて／でいるnhiều khi cũng được lược bỏ :

　　　例：辞書(じしょ)、持(も)って「い」る？

　　　　　、、、うん、持(も)って「い」る。

　　　　　、、、ううん、持(も)って「い」ない。

＊Trợ từ có chức năng là liên từ : けどnhưng…

   節①Mệnh đề 1　＋けど、節②Mệnh đề 2

例：日本語(にほんご)の漢字(かんじ)は　難(むずか)しいですが、面白(おもしろ)いです。Chữ Hán tiếng Nhật khó nhưng thú vị

　日本語(にほんご)の漢字(かんじ)は　難(むずか)しいけど、面白(おもしろ)い。Chữ Hán tiếng Nhật khó nhưng thú vị